Tình trạng dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV 2 gây ra vẫn chưa có dấu hiệu lắng xuống dẫn đến khan hiếm khẩu trang lẫn nước rửa tay sát khuẩn. Nhằm chuẩn bị tốt nhất cho công tác đối phó với bệnh dịch Covid–19 gây ra, Bộ môn Hóa – Sinh, khoa Khoa Học Tự Nhiên và Công nghệ, Ttrường Đại Học Khánh Hòa đã cập nhật công thức của WHO pha chế dung dịch rửa tay khô để chung tay cùng cộng đồng phòng chống dịch cúm Covid–19.

WHO đã đưa ra công thức tự pha chế dung dịch rửa tay khô với một số lưu ý, gồm công thức dùng để pha chế 10 lít dung dịch rửa tay, thể tích mỗi lần pha chế không được vượt qua 50 lít.

1. Hướng dẫn tự làm dung dịch rửa tay khô:

Các nguyên liệu chuẩn bị gồm: 

• Chai xịt, lọ để chiết dung dịch. 
• Bình thủy tinh dung tích 10L. 
• Phễu nhỏ. 
• Cồn y tế 96%: 8333mL (tác dụng khử trùng). 
• Oxy già 3%: 417mL (ngưng hoạt bào tử vi khuẩn bị nhiễm trong dung dịch).
• Glycerin 98%: 145mL (giữ ẩm da tay). Nếu không có Glyxerin có thể thay thế bằng gel nha đam hoặc vitamin E dạng dầu lỏng. 
• Tinh dầu: thành phần này không bắt buộc để làm dung dịch rửa tay khô. Phần tinh dầu cho thêm chỉ giúp giảm bớt đi mùi của cồn, tạo mùi thơm dễ chịu và dưỡng da tay của bạn tốt hơn. Bạn có thể thêm vào các loại như tinh dầu tràm, tinh dầu quế, tinh dầu bạc hà… 
• Nước cất hoặc nước đun sôi để nguội.

Hình 1 : Chuẩn bị dụng cụ và hóa chất để pha chế nước rửa tay khô

2. Các bước làm dung dịch rửa tay khô:

• Đong 8333ml cồn rồi đổ vào bình chứa 10L.
• Tiếp tục đong 417mL oxy già rồi thêm vào bình chứa cồn.
• Đong 145mL glyxerin rồi cho vào bình chứa hỗn hợp trên. Sau khi đổ xong cần tráng bình đong gylxerin bằng nước đun sôi để nguội do dung dịch có tính chất nhớt. Nước tráng bình sẽ đổ vào bình chứa hỗn hợp.
• Đổ nước cất hoặc nước đun sôi để nguội vào bình chứa khi hỗn hợp dung dịch trong bình chạm đến mốc 10L. Vặn nắp ngay để tránh bay hơi.
• Cho tinh dầu vào bình.
• Lắc đều bình 10L để trộn đều các dung dịch bên trong bình.
• Chiết dung dịch vừa pha chế sang những lọ nhỏ hơn. Khi chiết xong cần chờ 72 tiếng để các loại vi khuẩn trong bình chiết bị tiêu diệt thì mới sử dụng được.

Hình 2: Nhân viên phòng thí nghiệm Hóa học pha chế nước rửa tay khô

Hình 3: Nhân viên phòng thí nghiệm Hóa học cho nước rửa tay khô vào bình chứa

Hình 4: Sản phẩm nước rửa tay khô pha chế theo công thức của WHO

3. Một số lưu ý khi pha chế dung dịch nước rửa tay khô theo công thức của WHO:

• Các dụng cụ, nguyên liệu bên trên chúng ta mua tại các cơ sở y tế, không dùng cồn công nghiệp vì có lẫn metanol gây độc cho người sử dụng.
• Cồn y tế có khả năng bắt cháy nên khi tiến hành pha chế cần tránh xa những khu vực lửa, nguồn điện.
• Rửa sạch các dụng cụ pha chế và có găng tay đeo khi thực hiện.

Lưu ý : Dung dịch nước rửa tay khô chỉ được dùng trong trường hợp cần thiết vì xà phòng và nước sạch có nhiều ưu điểm hơn.

Người viết
ThS. Lê Đỗ Thùy Vi - Tổ Hóa Sinh - Khoa KHTN & CN