LÀM THẾ NÀO ĐỂ TẠO CẢM HỨNG TỰ HỌC ?
Chúng ta dường như đã quen với cách học một chiều khi còn là học sinh. Thời gian đó có người hướng dẫn, sắp xếp, hệ thống kiến thức cho các bạn. Để rồi khi bước vào đại học, việc tự học là một vấn đề nan giải đối với các bạn sinh viên. Hơn thế nữa, khi các bạn học một cách vô định, không biết bắt đầu từ đâu, mọi thứ cứ lặp đi lặp lại đến một lúc nào đó chắc chắn sẽ khiến bạn mệt mỏi, nhàm chán vô cùng và ngày càng buông thả việc học. Có bao giờ bạn lên một khung giờ cụ thể rằng ngày mai sẽ nghiêm túc ngồi vào bàn học một thứ gì đó nhưng bỗng chốc lười, chán nản và không còn cảm hứng hoặc cho dù bạn đã cố nhưng vẫn không thể nào tập trung tiếp thu được. Cuối cùng là hẹn mai học, mốt học. Sẽ như thế nào khi cứ mỗi lần bạn ngồi vào bàn cầm điện thoại lên và rồi tự nhủ trong tâm trí là lướt chút ít thôi nhưng nhìn lại đồng hồ đã thấy hết buổi. Suốt thời gian học online tại nhà vừa qua vì dịch covid khiến bạn thụ động hơn bao giờ hết. Đó cũng là lúc bạn cảm thấy việc tự học trở nên nặng nề hơn. Bản thân mình cũng là người từng mắc phải những điều trên và chính vì như thế mình muốn tìm cách để giải quyết nó. Mà để tìm ra giải pháp chúng ta cần hiểu được nguyên nhân của sự việc.
Chắc hẳn chúng ta thừa biết việc học mang lại lợi ích gì, ở đâu đó bạn sẽ nghe câu trả lời là sự thành công, có công danh sự nghiệp. Tuy vậy, những điều đó thật sự rất mơ hồ nên cho dù có nghe qua như thế cũng không đủ tạo cảm hứng trong việc học cho đối tượng học sinh, sinh viên. Vậy thì bạn có thắc mắc “Lý do tại sao chúng ta nên tự học?”
Giữa không tự học và có tự học là sự khác nhau hoàn toàn. Thực tế cho thấy khi không tự học, bạn luôn trong trạng thái “không biết gì”, đặt niềm tin sai chỗ dẫn đến những nguy hại cho bản thân. Ở mặt khác, khi có tự học, bạn biết nhiều hơn, biết bản thân nên tin vào ai và suy nghĩ đúng hướng.
Bạn có thể dễ dàng thấy rằng thực trạng từ những năm trước cho đến nay vẫn còn rất nhiều bạn sinh viên dính vào cám dỗ của đa cấp. Sinh viên thường là các bạn học xa nhà, chuyển từ nơi này sang nơi khác học tập và làm việc do đó thời gian đầu các bạn sẽ rất lạ lẫm với nơi vừa chuyển đến. Song, hầu như các bạn sinh viên đều mong muốn kiếm tiền để có trải nghiệm, phụ giúp gia đình về học phí và đáp ứng nhu cầu chi tiêu của bản thân. Chính vì nắm bắt được tâm lí đó nên những người làm việc trong hệ thống đa cấp họ nhắm vào đối tượng sinh viên, đặc biệt là sinh viên năm nhất để thuyết phục các bạn vào làm việc. Trong trường hợp này, nếu bạn là người không tự tìm hiểu xã hội trước, không trang bị việc tự học mà chỉ nghĩ đến cái lợi trước mắt thì rất dễ mắc bẫy và nếu không may sẽ kéo theo hậu quả khôn lường. Ngược lại, nếu bạn là người có tự học, tự tìm hiểu những tin tức, bạn biết bản thân nên tin vào cái gì thì sẽ không ai có thể lừa gạt được bạn. Ở một lĩnh vực khác, bạn muốn kinh doanh online, bạn cũng cần phải có những kỹ năng online. Bên cạnh những mối quan hệ hỗ trợ bạn cũng phải tự tìm kiếm, tự học các kỹ năng liên quan như kỹ năng bán hàng, kỹ năng viết nội dung, kỹ năng quản trị mạng xã hội, kỹ năng chạy quảng cáo, kỹ năng quản lý tài chính, v.v… nhờ đó khi vào thực hành, mọi thứ sẽ hạn chế được rủi ro hơn, thậm chí bạn vẫn có được động lực tiếp tục làm sau những lần thất bại. Đó là những gì của sự tự học mang lại. Tóm lại, lý do nên tự học đó là học để biết những gì mình không biết.
Một trong những cái hay ho của sự tự học là rèn luyện tính tự giác. Không phải lúc nào bạn cũng sẽ luôn có cảm hứng học cộng với sự lười biếng có thể lên ngôi bất cứ lúc nào. Vậy thì trong khoảnh khắc đó, phải làm sao để tạo cảm hứng tự học? Sau đây là ba mẹo mình đã thực hành và nhận thấy hiệu quả:
- Áp dụng quy tắc: không nghỉ liên tục quá 2 ngày
Bỗng một hôm bạn cảm thấy mệt mỏi, tâm trạng không ổn định, không còn hứng và tập trung làm việc, bạn có thể nghỉ ngơi. Chơi game, nghe nhạc, lướt tiktok, đọc sách,… làm gì cũng được miễn bạn giải tỏa được năng lượng tiêu cực của mình. Bạn đừng ép bản thân rằng hôm nay phải học khi bản thân không muốn, vì vô tình làm não của bạn căng thẳng và khó tập trung tiếp thu kiến thức hơn. Nói đến đây chắc có bạn sẽ bảo rằng "Chờ hứng thì biết chừng nào nó đến. Nếu lỡ không có hứng thì mọi việc vẫn ở đấy. Bắt tay vào hành động rồi mới thấy có hứng chứ nhỉ?". Đối với mình vẫn thấy điều này đúng, chỉ là nó không tác động vào mình đủ mạnh. Câu nói đó chỉ là động lực nhất thời chứ không có hiệu quả lâu dài. Thế nên mình tự nhủ bản thân rằng, làm gì cũng được nhưng phải quay lại học, quay lại làm việc sau hai ngày. Nhờ vậy, mình đã thấy hứng khởi hơn và luôn có những ý tưởng mới mẻ cho việc học, việc làm sau khi quay lại và hiệu quả, tập trung hơn rất nhiều. Vì vậy nếu bạn cảm thấy không ổn, hãy nghỉ ngơi và sau đó quay lại làm việc miễn không vượt quá hai ngày.
- Làm mới dụng cụ học tập
Khi bạn mua một chiếc áo mới, có phải bạn sẽ hớn hở về nhà và mong được diện nó đi chơi không? Và sách vở cũng không ngoại lệ. Khi bạn mua một thứ gì đó mà bạn thích, chắc chắn bạn sẽ rất muốn sử dụng nó. Bạn sẽ dễ xiêu lòng bởi những cuốn vở đẹp hay một cây bút dễ thương, từ đó kích thích bạn lật chiếc vở ra để học, để ghi chép ngay khi nhìn thấy nó. Bạn có thắc mắc vì sao những người phụ nữ thường thích hoa không? Đơn giản bởi vì nó đẹp, và con người ta dễ bị thu hút bởi cái đẹp. Thế thì tại sao bạn không tự lấy cái đẹp làm nguồn cảm hứng để việc học trở nên tươi mới và không bị nhàm chán, có phải không?
Dưới đây là tiêu chí để chọn vở/sổ tay - bút của mình bạn có thể tham khảo:
- Mức độ bạn thích nó trên thang điểm 10?
- Màu bìa đẹp không?
- Dạng kẻ ngang, dạng chấm, hay dạng caro? (cái này tùy nhu cầu mỗi người)
- Có bao nhiêu trang mà bạn cần? Để tiện ghi chép lâu dài.
- Trang giấy có dày không? Để viết và trang trí không bị lem sang mặt sau.
- Đặc biệt, giá rẻ không ?
Với những bạn có điều kiện khó khăn, có thể mua quyển vở cơ bản và mua giấy bọc theo kiểu bạn thích. Vừa dễ thương, vừa sạch cuốn vở mà giá cả cũng rất rẻ.
Bút - những loại giúp cuốn vở bạn đặc sắc hơn:
- Bút gel đen hoặc bút bi (tùy màu bạn thích): để viết nội dung
- Bút gel nét đậm (chọn tùy màu bạn muốn) : để trang trí, viết tiêu đề
- Bút dạ quang: để highlight, ghi chú
Tất cả là những tiêu chí mua dụng cụ học tập mà mình đã đúc kết được để tránh bị lãng phí.
- Ghi nhớ một câu tâm đắc thúc đẩy bạn hành động
Điều này có vẻ chẳng mới, nhưng có một câu khiến mình phải sững lại khi nghe được, đó là “Đừng nói nữa, hãy làm đi”. Câu nói này mình đã nghe từ nhiều nguồn nhưng mình không thấm được cho đến khi người thân nói với mình như vậy và nó khiến mình phải suy nghĩ. Mình nhớ lại khoảng thời gian 12 năm trước mình chỉ biết học vì điểm số và mình đã phải trả giá rất đắt sau khi tốt nghiệp phổ thông đó là không còn kiến thức gì đọng lại. Sau hai tháng kết thúc kỳ thi đại học mình đi làm thêm thì mình nhận ra mình còn thiếu sót quá nhiều từ kiến thức cho đến mọi kỹ năng trong cuộc sống, từ đó gợi cho mình đi tìm câu trả lời “Mình học vì cái gì? Tại sao mình học nó?”. Vì thế trong đợt covid vừa xảy ra, thời gian tự do ở nhà mình đã tranh thủ tự học rất nhiều. Mình học ở đây không chỉ kiến thức ở trường, mà còn tự học, tự tìm kiếm những lĩnh vực mà mình cảm thấy hứng thú với nó. Học thông qua những trải nghiệm, học thông qua những người giỏi hơn mình, tận dụng mạng xã hội học thông qua những khóa học miễn phí trên các website uy tín như Hubspot, Linkedin, Coursera,... Tự học hỏi những kiến thức và kỹ năng mà có thể bổ trợ cho công việc của mình trong tương lai. Khi đó, mình khám phá được mọi thứ mình cần từ nhiều nguồn, nhiều thông tin khác nhau. Việc học của mình dường như mở rộng ra hơn và không còn thấy nặng nề đối với mình nữa.
Nếu sợ quên, bạn có thể ghi nhớ câu tâm đắc bằng cách ghi chữ in hoa, mực đậm, và dán nó ở nơi mà bạn thường đi qua lại trong nhà hoặc trong phòng để mỗi ngày bạn nhìn thấy nó. Với mục đích để bạn không quên rằng hôm nay bạn còn được sống, được bên cạnh những người bạn yêu thương và hãy bắt tay thực hiện những điều bạn mong muốn. Chính câu nói ấy sẽ khiến bạn không còn trì trệ mà chỉ biết tận dụng thời gian lao đầu vào học, vào làm việc để đạt được mục tiêu trên con đường bạn đã chọn.
Bạn có hình dung được tự học là khi bạn được hưởng cái không khí, không gian và một tinh thần tự do. Bạn có quyền lựa chọn những gì bạn muốn, làm những gì bạn muốn, và bạn sẽ được hưởng những gì bạn tạo ra. Chỉ cần một ngày không học là bạn đã bị tụt hậu bởi sự phát triển của công nghệ và sự thay đổi vượt bậc, chúng ta chuyển sang thời đại của thông tin. Một thời đại mới hoàn toàn thay đổi và mọi thứ trôi đi rất nhanh. Như bạn đã thấy, sau đại dịch covid vừa rồi rất nhiều công ty, doanh nghiệp không còn tồn tại trên thị trường. Nếu như bạn lỡ trong công ty đó, phải bắt đầu một công việc mới và nếu chúng ta không học hỏi nhanh thì chúng ta sẽ bị tụt lại ở phía sau .Vì thế ngay từ bây giờ, sinh viên chúng ta hãy học mọi thứ xung quanh một cách khôn ngoan và đa dạng vì đây là khoảng thời gian chúng ta có nhiều thời gian tự do lựa chọn. Việc học là việc không bao giờ dừng lại hết.
Người viết bài
Hoàng Ý Như - SV lớp Ngôn ngữ Anh (Tiếng Anh Du Lịch) K5